محاسبه بیمه، همه چیز درباره بیمه پرسنل

تاریخچه بیمه 

در سال ۱۳۰۱ خورشیدی و همزمان با به تصویب رسیدن قانون استخدامی کشوری، مفهوم بازنشستگی بیان شد. در این قانون، سه وظیفه برای کارفرمایان در قبال کارگران تعریف شد که به شرح زیر بود :

1.   فراهم کردن حقوق و تامین خاص برای کسانی که پس از خدمت، توانایی فعالیت خود را از دست می‌دهند .
2.   افرادی که به علت حادثه‌ در حین کار از کار افتاده شوند مقرری بگیرند .
3.   کارفرمایان از خانواده هر کارگر که فوت شود حمایت نمایند .

در سال ۱۳۲۵، اولین قانون کار به ثبت رسید و بر اساس آن کارفرمایان مکلف به رعایت قانون محاسبه بیمه کارگران شدند .همچنین موظف به ایجاد دو صندوق به نام های صندوق بهداشت، برای کمک به کارگر در مورد بیما‌ری‌هایی که ناشی از کار نباشد و صندوق تعاون جهت کمک در امور ازدواج، عائله‌مندی، بیکاری، از کار افتادگی، بازنشستگی و بارداری در کارگاه خود شدند. با گذشت زمان این قوانین روز به روز تکامل یافت تا سال ۱۳۵۸ که سازمان تامین اجتماعی به شکل امروزی آغاز به کار کرد .

بیمه چیست؟

بیمه تعهدی است که شرکت بیمه گذار به فرد بیمه شده می دهد تا خسارت های او را در قبال حق بیمه پرداختی، جبران نماید. محاسبه بیمه توسط حسابدار یا کارفرمای یک کسب و کار انجام می شود.

بر اساس قانون تامین اجتماعی، دو نوع بیمه وجود دارد :

بیمه خویش فرما و بیمه اجباری

بیمه خویش فرما: بیمه ای است که فرد خود را بیمه میکند. این بیمه به دو صورت وجود دارد.حرف و مشاغل آزاد و بیمه اختیاری

بیمه حرف و مشاغل آزاد: فرد دارای کسب و کار باشد و خود را بیمه کند. 

 بیمه اختیاری: فرد مشغول به کار نباشد و خود را بیمه کند.تمام افرادی که تحت پوشش بیمه نیستند، می توانند با ثبت نام در سازمان تامین اجتماعی و پرداخت حق بیمه مشخص، خود را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دهند .بامراجعه به سازمان و پر کردن فرم های مخصوص و انجام آزمایش مربوطه شخص میتونه قبوضی جهت پرداخت بیمه به نرخ 27% حقوق تعیین شده در بازه زمانی مشخص پرداخت کند . در صورت عدم پرداخت حق بیمه قرارداد بیمه باطل می شود.مزایای استفاده از این نوع بیمه، حقوق بازنشستگی (مستمری)، ازکارافتادگی و هزینه های درمانی و کفن و دفن است. برای استفاده از این نوع بیمه، باید سابقه پرداخت 30 روز حق بیمه داشته باشید و سن شما نیز حداکثر ۵۵ سال باشد .اگر سن شما از این عدد بیشتر باشد، باید حق بیمه مازاد سن خود را پرداخت نمایید .

بیمه حرف و مشاغل آزاد: این نوع بیمه علاوه بر نیاز به داشتن 30روز سابقه قبلی ، شرایط گوناگونی برای پرداخت حق بیمه و استفاده از مزایا دارد که شامل موارد زیر است:

1. بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی با 12درصد :در این نوع بیمه فقط خدمات مربوط به بازنشستگی ارائه میشود.
2. بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی با 14درصد :در این نوع بیمه، خدمات پرداخت مستمری بابت بازنشستگی بیمه ‌شده و پرداخت مستمری به بازماندگان در صورت فوت بیمه‌ شده اصلی ارائه می شود .
3. بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی با 18درصد: در این نوع بیمه، خدمات پرداخت مستمری بازنشستگی و فوت و همچنین خدمات مربوط به ازکارافتادگی کلی غیرناشی از کار به بیمه شدگان ارائه می شود. این بیمه شامل از کار افتادگی جزئی و نقص عضو نمی شود. 

بیمه اجباری: همه افرادی که با دریافت حقوق و مزایا مشغول به کار و فعالیت در کارگاه ها هستند یا به نوعی مشمول قانون کار میشوند، باید توسط کارفرما تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند .حق بیمه در این نوع از بیمه به میزان حقوق و دستمزد کارگر بستگی دارد. هر ساله لیست حقوق و دستمزد مشاغل مختلف توسط سازمان تامین اجتماعی اعلام می شود و کارفرمایان ملزم به رعایت میزان حقوق پرداختی بر اساس این لیست می شوند.

نرخ حق بیمه: میزان حق بیمه در بیمه اجباری %30 است که %23 سهم کارفرما و %7 سهم فرد بیمه شده است و اگر آن شغل جز مشاغل سخت و زیان آور باشد 4% سختی کار به عهده کارفرما،باید پرداخت کند.كارفرما 7% سهم  بيمه شده  را از حقوقشان كسر كرده و به اضافه سهم خود به سازمان پرداخت می کند.

زمان ارسال لیست بیمه :برای ارسال لیست کارکرد هر ماه و پرداخت حق بیمه هر ماه تا پایان ماه بعد فرصت هست. 

جرائم: عدم ارسال لیست باعث %10 و عدم پرداخت حق بیمه باعث %2 می شود.

محاسبه بیمه

حقوق و مزایای بیمه = مزد روزانه*تعداد روز کارکرد+ مزایای مشمول بیمه

حقوق و مزایای مشمول بیمه *30%

در مواردی که پایه سنوات به افراد تعلق بگیرد به عنوان حقوق پایه آن را می توانند ثبت کنند. 

موارد مشمول کسر حق بیمه

محاسبه بیمه برای برخی افراد شامل شرایط مختلفی می شود. موارد مشمول کسر بیمه حقوق و مزایایی که چه به صورت نقدی و غیر نقدی تحت هر عنوان به کارگران و کارکنان پرداخت می شود می تواند از موارد مشمول کسر بیمه حقوق باشد. این موارد مشمول محاسبه بیمه حقوق می تواند تحت عناوینی مثل مزد، دستمزد، کارمزد، کارآموزی و… باشد. 

• مزد، حقوق ، کارمزد و حق ‌الزحمه
• مزایای شغلی مستمر و فوق ‌العاده
• اضافه کاری و شیفت کاری
• شب کاری
• فوق ‌العاده سخت و زیان آور
• حق حضور در جلسات
• تعطیل کاری و مرخصی
• کمک هزینه مسکن
• پاداش مستمر و غیر مستمر
• هزینه مربوط به ایاب و ذهاب 
• دستمزد کارکنانی که به صورت کارمزدی مشغول کار هستند
• دستمزد کارآموزان (در صورتی که به آن ‌ها در حین یادگیری و آموزش حقوق پرداخت می شود)
• هزینه‌های درمان (شامل دو-هفتم بیمه تامین اجتماعی کارمند؛ و بیمه‌های تکمیلی خود و اعضای خانواده)

موارد معاف از کسر حق بیمه

در این بین خدماتی نیز برای کارکنان و کارگران ارائه می شود که جزئی از موارد مشمول بیمه حقوق نیستند این خدمات عبارتند از:

• بازخرید مربوط به ایام مرخصی
• هزینه عائله مندی
• پرداختی های عیدی
• مزایایی که برای پایان کار پرداخت می شود
• هزینه های سفر و ماموریت فوق ‌العاده
• حق شیر
• شاغلین تحت پوشش سایر صندوق های بیمه و بازنشستگی دولتی
• ما به التفاوتی که به ازای کمک هزینه مسکن و خواربار در ایام بیماری پرداخت می شود
• پاداش نهضت سواد آموزی
• حق التضمین
• خسارت های مربوط به اخراج از کار
• پاداش های مربوط به افزایش تولید (در شرایطی که بیشتر از حقوق ۲ ماه در طول سال پرداخت نشود)

مزایای بیمه اجباری

در محاسبه بیمه پرسنل بیمه اجباری شامل برخی مزایا می شود. مهم ‌ترین مزایای بیمه تأمین اجتماعی شامل موارد زیر است:

• حمایت از بیمه ‌شده طبق قوانین کار و پرداخت مستمری بازنشستگی به بیمه‌ شده
• ارائه بیمه درمان از طریق صدور دفترچه بیمه درمانی برای بیمه‌ شده و افراد تحت سرپرستی وی
• دریافت کمک‌ هزینه ازدواج
• دریافت هزینه ‌های اروتز و پروتز، سمعک، عینک طبی و ویلچر
• دریافت مستمری از کار افتادگی، بازنشستگی
• دریافت بیمه بیکاری
• بیمه ‌های درمانی، حوادث و بیماری‌ ها و دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری
• دریافت کمک هزینه بارداری

محاسبه بیمه و وظایف شرکت ‌ها در قبال سازمان تأمین اجتماعی

• تشکیل پرونده بیمه و اخذ شماره کارگاه

بر اساس ماده 39 قانون تأمین اجتماعی صاحبان کارگاه ‌های تازه تأسیس حداکثر ظرف مدت 15 روز پس از تاریخ تأسیس، باید به نزدیک ‌ترین شعبه تأمین اجتماعی کارگاه خود مراجعه نموده و مدارک مبنی بر کارفرما بودنش را ارائه نمایند تا سازمان تامین اجتماعی پس از بازرسی اولیه کارگاه  کد کارگاه را به آن مجموعه ارائه دهد.

• نام ‌نویسی کارکنان و اخذ شماره بیمه برای آن‌ ها

نام نویسی از طریق سایت eservices.tamin.ir انجام میشود.باید اطلاعات فرد را در دفر مرکزی یا ردیف پیمان مربوطه به همراه تصویر مدارک شناسایی به سازمان ارسال کنند تا توسط سازمان تایید شود و یک کد بیمه به فرد ارائه دهد که بتوان در لیست بیمه این فرد را به عنوان بیمه شده ثبت کرد.

• تهیه لیست حقوق و دستمزد

کارفرمایان موظفند حداکثر تا یک ماه پس از کارکرد افراد  اطلاعات مربوط به بیمه کارکنان را در قالب فایل الکترونیکی و لیست ‌های مربوطه تهیه نمایند.تهیه لیست توسط نرم افزار لیست دیسک انجام میشود که در سال 1400 اگر تعداد پرسنل بالای 50 نفر باشد باید از طریق سامانه eservices.tamin.ir ارسال لیست صورت بگیرد.

• ارسال لیست بیمه و پرداخت حق بیمه

کارفرمایان موظفند حداکثر تا یک ماه پس از کارکرد افراد،فیش مربوطه را دریافت و اقدام به پرداخت حق بیمه کارگاه خود نمایند.